Ένταση προκλήθηκε στο Καρβουνάρι Θεσπρωτίας, όπου κάτοικοι που συνεχίζουν να αντιδρούν για τη λειτουργία του Χυτά στην περιοχή τους, κάνοντας λόγο για κακοτεχνίες, μη λειτουργία της ανακύκλωσης και αρνητικές περιβαλλοντικές συνέπειες φώναξαν συνθήματα κατά των τοπικών αρχών, και με πανό που κρατούσαν ζητούσαν από την Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Περιφερειακής ανάπτυξης που έκανε επίσκεψη στο χώρο, κ. Χούμπνερ να σώσει την ευρύτερη περιοχή από το «θάνατο».
Αξιοσημείωτο είναι πως προσπάθησαν να παρεμποδίσουν την έξοδο των αυτοκινήτων κάποιων εκ των επισήμων που βρέθηκαν στο χώρο του ΧΥΤΑ ενώ κύριος δέκτης των επιθέσεων ήταν το αυτοκίνητο του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου κ. Πανοζάχου.
Στόχο αποτέλεσε επίσης και ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Διαχείρισης κ. Λώλος, αλλά και ο Δήμαρχος Αχέροντα κ. Παππάς, χωρίς όμως ευτυχώς να προκύψουν περισσότερα προβλήματα.
Παρέδωσαν υπόμνημα
Να σημειώσουμε ότι η κ. Χούμπνερ παρέλαβε και υπόμνημα το οποίο συνέταξε η Επιτροπή Αγώνα του Καρβουναρίου και με το οποίο γίνεται λόγος για ένα έργο το οποίο «βρίσκεται στον αντίποδα μιας σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων», ενώ εκφράζονται ενστάσεις τόσο ως προς τη συγκεκριμένη χωροθέτηση, όσο και ως προς τον τρόπο λειτουργία του Χυτά και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Τοπικό Δημοτικό Διαμέρισμα Καρβουναρίου
Δήμου Παραμυθιάς
Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα ενάντια στο
ΧΥΤΑ Καρβουναρίου
Καρβουνάρι 27/02/2009
ΠΡΟΣ Ms.D.Huebner
ΘΕΜΑ Παραβιάσεις βασικών κανόνων διαχείρισης αποβλήτων και
καταστρατήγηση αντίστοιχων κοινοτικών Οδηγιών στην περίπτωση του
ΧΥΤΑ Καρβουναρίου στο Δήμο Παραμυθιάς
Αξιότιμη Ms. D. Huebner
Ο ΧΥΤΑ που κατασκευάζεται στο Δημοτικό Διαμέρισμα Καρβουναρίου έχει προκαλέσει την καθολική αντίδραση και την αγανάκτηση των κατοίκων όχι μόνο του συγκεκριμένου Δημοτικού Διαμερίσματος αλλά της ευρύτερης περιοχής. Αυτή η αντίθεση στο συγκεκριμένο έργο δεν βασίζεται σε μια στείρα άρνηση ούτε σε μια αδιαφορία για το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο τόπος μας σχετικά με διάθεσης των απορριμμάτων. Θεμελιώνεται στη συνεχή διαπίστωση από τη μεριά μας ότι συστηματικά και προκλητικά το όλο έργο βρίσκεται στον αντίποδα μιας σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων, όπως αυτή σκιαγραφείται από την ίδια την ευρωπαϊκή νομοθεσία (ψήφισμα του Συμβουλίου της Ε.Ε. της 7ης Μαΐου 1990- 90/c122/02)
Να σας γνωστοποιήσουμε δε ότι η υπόθεση έχει προσβληθεί στην Ελληνική Δικαιοσύνη με σοβαρότατες πιθανότητες να δικαιωθεί πράγμα που θα προκαλέσει σοβαρότατη εμπλοκή και πιθανά νέες προσφυγές στο ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Θέση μας ήταν και είναι η αναμονή των δικαστικών αποφάσεων και όχι η βεβιασμένες κινήσεις υπό την απειλή των Ευρωπαϊκών προστίμων που καταλήγουν σαν μεγάλα εγκλήματα κατά του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
Οι παραβιάσεις και η καταστρατήγηση αφορά κύρια τις Οδηγίες 88/337/ΕΚ, 1999/31/ΕΚ, 2000/60/ΕΚ και 2006/12/ΕΚ. Μέρος των ανακριβειών και ασαφειών που εμπεριέχονται στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και που καθιστούν το έργο στη συγκεκριμένη θέση άκρως επικίνδυνο, σας παρουσιάζομε παρακάτω, δηλώνοντάς σας ότι μπορούμε να σας προσκομίσουμε τις ανάλογες αποδείξεις τόσο για αυτά όσο και για πολλά άλλα. Τα πρώτα δε κάκιστα δείγματα διαχείρισης φάνηκαν από την πρώτη λειτουργία του ΧΥΤΑ από τις 15 /01/2009 που γίνεται παράνομα αφού δεν έχουν δοθεί ακόμη οι απαιτούμενες από την Ευρωπαϊκή και Ελληνική Νομοθεσία άδειες.
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ
1. Στη ΜΠΕ αναφέρεται σαν εγγύτερος οικισμός στο ΧΥΤΑ αυτός του Καρβουναρίου που τοποθετείται σε απόσταση 1χλμ σε ευθεία γραμμή πράγμα που είναι μια μεγάλη ανακρίβια μιας και όπως αποδεικνύει το τοπογραφικό διάγραμμα η απόσταση αυτή είναι μόλις 131,51 μέτρα.
2. Στην αναζήτηση των κατάλληλων τοποθεσιών για την τελική χωροθέτηση του ΧΥΤΑ της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας, από το σύνολο της γεωγραφικής περιοχής που περιλαμβάνει ολόκληρο το Νομό Θεσπρωτίας και το μεγαλύτερο τμήμα του Νομού Πρεβέζης, είχαν επιλεγεί πέντε (5) θέσεις εκ των οποίων οι τέσσερις (4) βρίσκονται στο ΔΔ Καρβουναρίου και μία (1) ακριβώς δίπλα του. Εκτίμησή μας είναι ότι κάτι τέτοιο προσβάλει τόσο την επιστημονικότητα όσο και το αδιάβλητο της μελέτης που την καθιστά απροκάλυπτα σαν μια «μελέτη σκοπιμότητας»
3. Όσο αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς της γης που θα φιλοξενούσε τον ΧΥΤΑ στην ΜΠΕ αναφέρεται ότι βρίσκεται στη κυριότητα του Δημοσίου πράγμα που δεν ήταν αληθές και προκάλεσε νέα σημαντική δαπάνη ύψους 670.000€ για τις αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες
4. Ο ΧΥΤΑ Καρβουναρίου χοροθετήθηκε και τελικά κατασκευάσθηκε κυριολεκτικά δίπλα τόσο στον ποταμό Κωκυτό όσο και στον καλλιεργούμενο κάμπο των ΔΔ Προδρομίου και Ζερβοχωρίου που θα επωμιστούν και την κύρια περιβαλλοντική επιβάρυνση με εμφανείς επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία. Η κατασκευή του ΧΥΤΑ προκάλεσε δε και το κλείσιμο της γεώτρησης της Ζωοδόχου Πηγής που βρίσκεται ακριβώς κάτω από αυτόν.
5. Η θέση κατασκευής του ΧΥΤΑ γίνεται σε κτηνοτροφική ζώνη, εντός της οποίας βόσκουν ελεύθερα ζώα, βάζοντας έτσι σε κίνδυνο ένα δυναμικό κλάδο της τοπικής οικονομίας και εξωθώντας τους νέους των γειτονικών οικισμών στη μετανάστευση. Πάρα πολλές κτηνοτροφικές μονάδες βρίσκονται γύρο από την περιοχή που θα υποστούν άμεσες επιπτώσεις και αυτό η ΜΠΕ το παραβλέπει προκλητικά αναφέροντας ότι : «Προσεγγίζοντας το χώρο παρατηρήθηκαν κτηνοτροφικές και γεωργικές δραστηριότητες οργανωμένης μορφής»
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Όπως βεβαιώνει στη «Γνωμοδότηση για τις επιπτώσεις του ΧΥΤΑ Καρβουναρίου Δήμου Παραμυθιάς στο Περιβάλλον» ο Επίκουρος Καθηγητής Έργων Τεχνικής Γεωλογίας και Υδρογεωλογίας του Α. Π. Θεσσαλονίκης κ. Βουδούρης, τον Μάη του 2008 :
1. Η επιλογή της θέσης έγινε χωρίς τις εργασίες που προβλέπονται αυστηρά
από τις ΚΥΑ 113944/97 και ΚΥΑ 114218/97 και τις δειγματοληπτικές γεωτρήσεις, τις δοκιμές υδροπερατότητας, μηχανικής αντοχής και διάβρωσιμότητας, με αποτέλεσμα την αυξημένη διακινδύνευση αστοχίας του έργου με αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον.
2. Δεν έγιναν οι απαραίτητες μελέτες για τον έλεγχο της μηχανικής συμπεριφοράς του εδάφους τονίζοντας ότι οι μεγάλες κλίσεις των πρανών σε συνδυασμό με τις αυξημένες βροχοπτώσεις και την εξαφάνιση της βλάστησης λόγω των έργων υποδομής, ευνοούν τις κατολισθήσεις, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των εργαζομένων και την καταστροφή του έργου.
3. Στην ίδια την ΜΠΕ αναφέρεται ότι ο γεωλογικός σχηματισμός θεμελίωσης του ΧΥΤΑ (σχιστόλιθοι) χαρακτηρίζεται από μικρή αντοχή και ευκολία αποσάθρωσης (παράγραφος 4.2.2.). Παρ’ όλα αυτά δεν έχουν γίνει οι πρέπουσες υδρογεωλογικές μελέτες και ακόμη και σήμερα είναι άγνωστο το υδρογεωλογικό καθεστώς της ευρύτερης περιοχής. Κάτι τέτοιο βάζει σε σοβαρό κίνδυνο την ποιότητα των υπόγειων υδάτων καθώς και των επιφανειακών και κύρια του ποταμού Κωκυτού που είναι κλάδος του ιστορικού ποταμού Αχέροντα. Να τονιστεί ότι με νόμο του ελληνικού κοινοβουλίου ο ποταμός Αχέροντας και οι παραπόταμοί του έχουν χαρακτηριστεί σαν περιοχές ειδικού φυσικού κάλλους (ΦΕΚ 7/Β/13-1-1977).
Και καταλήγει ο κ. Βουδούρης που ας σημειωθεί ότι έχει πλούσια εμπειρία σε έργα τέτοιου είδος που τον καθιστούν έναν από τους πιο ειδικούς της χώρας:
Για το λόγο αυτόν εκτιμώ ότι δεν θα πρέπει να κατασκευασθεί ο επίμαχος ΧΥΤΑ στη συγκεκριμένη θέση, καθόσον δεν έχουν εκπονηθεί οι απαραίτητες μελέτες (υδρογεωλογική, γεωτεχνική), από τις οποίες θα προέκυπτε η καταλληλότητα της εν λόγω θέσης, συγκριτικά μάλιστα με άλλες υποψήφιες θέσεις και δεν παρέχονται εχέγγυα για τη διασφάλιση του φυσικού περιβάλλοντος, της υγείας των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και της βιωσιμότητας του ίδιου του έργου.
Δυστυχώς για μας, η Ελληνική πολιτεία κάτω από την πίεση που δημιούργησε η χρόνια αδιαφορία για το μεγάλο πρόβλημα των αποβλήτων, γρήγορα και με οποιοδήποτε κόστος προσπάθησε να αποφύγει τα ευρωπαϊκά πρόστιμα προχωρώντας σε έργα που πιθανότατα να δημιουργήσουν μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα από αυτά που προσπαθούν να λύσουν.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Αν οι διαδικασίες χωροθέτησης και η τελικά κατασκευή του ΧΥΤΑ Καρβουναρίου έχει καταπατήσει σειρά από νομοθετικές υποχρεώσεις που ορίζουν τόσο η Ελληνική όσο και η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, η διαχείρηση των αποβλήτων όπως «δοκιμαστικά» δήθεν άρχισε να λειτουργεί στην 2η Διαχειριστική Ενότητα της Περιφέρειας Ηπείρου απέχει παρασάγγες από αυτό που η σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία ονομάζει Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αποβλήτων και μόνο στα λόγια προβλέπει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός.
Δεν υπάρχει σημείο της Οδηγίας 1999/31/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης Απρίλη 1999, και της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ περί Υγειονομικής Ταφής των Αποβλήτων που να μην παραβιάζεται. Στο ΧΥΤΑ Καρβουναρίου πριν καλά καλά δοθούν οι νόμιμες άδειες, άρχισαν να πέφτουν παντώς είδους απόβλητα (μέχρι και λάστιχα αυτοκινήτων) μετατρέποντας αυτόν το χώρο σε μια πανάκριβη χωματερή. Πριν καλά καλά αρχίσει η λειτουργία εμφανίσθηκαν και οι πρώτες κακοτεχνίες με την ρωγμή των δεξαμενών, καθίζησης εδάφους και σοβαρά σκισίματα της μονωτικής μεμβράνης.
Καμιά διαδικασία για την «επεξεργασία» των αποβλήτων ώστε να περιοριστεί ο όγκος τους και να μειωθούν οι επικίνδυνες ιδιότητές τους δεν έχει προχωρήσει στη 2η Διαχειριστική Ενότητα και καμία κίνηση για έναρξη προγραμμάτων ανακύκλωσης και ανάκτησης χρήσιμων υλικών.
Κανένα νέο για την υποχρέωση όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 5 της ίδιας κοινοτικής οδηγίας όπου «τα κράτη μέλη καθορίζουν την εθνική στρατηγική για την εφαρμογή της μείωσης των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που προορίζονται σε χώρους υγειονομικής ταφής.
Κανένα μέτρο έστω από αυτά που προβλέπονται από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό για την ολοκληρωμένη Διαχείριση των Αποβλήτων δεν έχει υλοποιηθεί και ούτε φαίνεται ότι κάτι κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.
Καμιά απολύτως δράση για την διαχείριση των Επικίνδυνων Στερεών Αποβλήτων στην 2η Διαχειριστική Ενότητα, όπως επακριβώς ορίζουν οι σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες, με αποτέλεσμα τα απόβλητα να καταλήγουν στον ΧΥΤΑ Καρβουναρίου, αν τελικά αδειοδοτηθεί και λειτουργήσει. Αυτό σε συνδυασμό με τις αστοχίες χωροθέτησης και κατασκευής που έχουν παραπάνω περιγράφει, καθιστούν τον ΧΥΤΑ σαν μια βόμβα μεγατόνων για την ευρύτερη περιοχή.
Γίνεται ξεκάθαρο λοιπόν ότι ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής στο Καρβουνάρι μόνο τέτοιος δεν είναι αλλά και ούτε φαίνεται ότι γρήγορα θα γίνει για να μπορεί να μεταπηδήσει στο στάδιο των ΧΥΤΥ όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη σύντομη αυτή αναφορά προσπαθούμε να δώσουμε ένα ελάχιστο δείγμα των επικίνδυνων για το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον παρατυπιών που έχουν συσσωρευτεί στο μεγάλο θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων στην περιοχή μας και να αποκαλύψουμε τα προσχήματα που χρησημοποιούνται, για να πείσουν ότι το συγκεκριμένο έργο αποτελεί μια βάση για μια Βιώσιμη Διαχείριση των Αποβλήτων. Με βάση αυτά που έχουν γίνει μέχρι σήμερα είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι αυτό που επιχειρείται, είναι μια νέα μορφή απόκρυψης του προβλήματος με δυστυχώς πολύ σοβαρότερους κινδύνους για τις περιοχές που θα φιλοξενήσουν τους δήθεν ΧΥΤΑ όπως και η δική μας.
Παρακαλούμε θερμά τούς Ευρωπαϊκούς θεσμικούς φορείς που εκπροσωπείτε να εξετάσουν με προσοχή τα δεδομένα που σας παρουσιάζομε, να άρουν την εμπιστοσύνη από διαχειριστές που δεν σέβονται το κανονιστικό πλαίσιο που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία και να μην συνηγορήσουν στην καταδίκη των δύο ή και τριών γενεών που έρχονται στην ευρύτερη περιοχή μας.
Με εκτίμηση
Αξιοσημείωτο είναι πως προσπάθησαν να παρεμποδίσουν την έξοδο των αυτοκινήτων κάποιων εκ των επισήμων που βρέθηκαν στο χώρο του ΧΥΤΑ ενώ κύριος δέκτης των επιθέσεων ήταν το αυτοκίνητο του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου κ. Πανοζάχου.
Στόχο αποτέλεσε επίσης και ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Διαχείρισης κ. Λώλος, αλλά και ο Δήμαρχος Αχέροντα κ. Παππάς, χωρίς όμως ευτυχώς να προκύψουν περισσότερα προβλήματα.
Παρέδωσαν υπόμνημα
Να σημειώσουμε ότι η κ. Χούμπνερ παρέλαβε και υπόμνημα το οποίο συνέταξε η Επιτροπή Αγώνα του Καρβουναρίου και με το οποίο γίνεται λόγος για ένα έργο το οποίο «βρίσκεται στον αντίποδα μιας σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων», ενώ εκφράζονται ενστάσεις τόσο ως προς τη συγκεκριμένη χωροθέτηση, όσο και ως προς τον τρόπο λειτουργία του Χυτά και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Τοπικό Δημοτικό Διαμέρισμα Καρβουναρίου
Δήμου Παραμυθιάς
Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα ενάντια στο
ΧΥΤΑ Καρβουναρίου
Καρβουνάρι 27/02/2009
ΠΡΟΣ Ms.D.Huebner
ΘΕΜΑ Παραβιάσεις βασικών κανόνων διαχείρισης αποβλήτων και
καταστρατήγηση αντίστοιχων κοινοτικών Οδηγιών στην περίπτωση του
ΧΥΤΑ Καρβουναρίου στο Δήμο Παραμυθιάς
Αξιότιμη Ms. D. Huebner
Ο ΧΥΤΑ που κατασκευάζεται στο Δημοτικό Διαμέρισμα Καρβουναρίου έχει προκαλέσει την καθολική αντίδραση και την αγανάκτηση των κατοίκων όχι μόνο του συγκεκριμένου Δημοτικού Διαμερίσματος αλλά της ευρύτερης περιοχής. Αυτή η αντίθεση στο συγκεκριμένο έργο δεν βασίζεται σε μια στείρα άρνηση ούτε σε μια αδιαφορία για το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο τόπος μας σχετικά με διάθεσης των απορριμμάτων. Θεμελιώνεται στη συνεχή διαπίστωση από τη μεριά μας ότι συστηματικά και προκλητικά το όλο έργο βρίσκεται στον αντίποδα μιας σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων, όπως αυτή σκιαγραφείται από την ίδια την ευρωπαϊκή νομοθεσία (ψήφισμα του Συμβουλίου της Ε.Ε. της 7ης Μαΐου 1990- 90/c122/02)
Να σας γνωστοποιήσουμε δε ότι η υπόθεση έχει προσβληθεί στην Ελληνική Δικαιοσύνη με σοβαρότατες πιθανότητες να δικαιωθεί πράγμα που θα προκαλέσει σοβαρότατη εμπλοκή και πιθανά νέες προσφυγές στο ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Θέση μας ήταν και είναι η αναμονή των δικαστικών αποφάσεων και όχι η βεβιασμένες κινήσεις υπό την απειλή των Ευρωπαϊκών προστίμων που καταλήγουν σαν μεγάλα εγκλήματα κατά του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
Οι παραβιάσεις και η καταστρατήγηση αφορά κύρια τις Οδηγίες 88/337/ΕΚ, 1999/31/ΕΚ, 2000/60/ΕΚ και 2006/12/ΕΚ. Μέρος των ανακριβειών και ασαφειών που εμπεριέχονται στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και που καθιστούν το έργο στη συγκεκριμένη θέση άκρως επικίνδυνο, σας παρουσιάζομε παρακάτω, δηλώνοντάς σας ότι μπορούμε να σας προσκομίσουμε τις ανάλογες αποδείξεις τόσο για αυτά όσο και για πολλά άλλα. Τα πρώτα δε κάκιστα δείγματα διαχείρισης φάνηκαν από την πρώτη λειτουργία του ΧΥΤΑ από τις 15 /01/2009 που γίνεται παράνομα αφού δεν έχουν δοθεί ακόμη οι απαιτούμενες από την Ευρωπαϊκή και Ελληνική Νομοθεσία άδειες.
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ
1. Στη ΜΠΕ αναφέρεται σαν εγγύτερος οικισμός στο ΧΥΤΑ αυτός του Καρβουναρίου που τοποθετείται σε απόσταση 1χλμ σε ευθεία γραμμή πράγμα που είναι μια μεγάλη ανακρίβια μιας και όπως αποδεικνύει το τοπογραφικό διάγραμμα η απόσταση αυτή είναι μόλις 131,51 μέτρα.
2. Στην αναζήτηση των κατάλληλων τοποθεσιών για την τελική χωροθέτηση του ΧΥΤΑ της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας, από το σύνολο της γεωγραφικής περιοχής που περιλαμβάνει ολόκληρο το Νομό Θεσπρωτίας και το μεγαλύτερο τμήμα του Νομού Πρεβέζης, είχαν επιλεγεί πέντε (5) θέσεις εκ των οποίων οι τέσσερις (4) βρίσκονται στο ΔΔ Καρβουναρίου και μία (1) ακριβώς δίπλα του. Εκτίμησή μας είναι ότι κάτι τέτοιο προσβάλει τόσο την επιστημονικότητα όσο και το αδιάβλητο της μελέτης που την καθιστά απροκάλυπτα σαν μια «μελέτη σκοπιμότητας»
3. Όσο αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς της γης που θα φιλοξενούσε τον ΧΥΤΑ στην ΜΠΕ αναφέρεται ότι βρίσκεται στη κυριότητα του Δημοσίου πράγμα που δεν ήταν αληθές και προκάλεσε νέα σημαντική δαπάνη ύψους 670.000€ για τις αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες
4. Ο ΧΥΤΑ Καρβουναρίου χοροθετήθηκε και τελικά κατασκευάσθηκε κυριολεκτικά δίπλα τόσο στον ποταμό Κωκυτό όσο και στον καλλιεργούμενο κάμπο των ΔΔ Προδρομίου και Ζερβοχωρίου που θα επωμιστούν και την κύρια περιβαλλοντική επιβάρυνση με εμφανείς επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία. Η κατασκευή του ΧΥΤΑ προκάλεσε δε και το κλείσιμο της γεώτρησης της Ζωοδόχου Πηγής που βρίσκεται ακριβώς κάτω από αυτόν.
5. Η θέση κατασκευής του ΧΥΤΑ γίνεται σε κτηνοτροφική ζώνη, εντός της οποίας βόσκουν ελεύθερα ζώα, βάζοντας έτσι σε κίνδυνο ένα δυναμικό κλάδο της τοπικής οικονομίας και εξωθώντας τους νέους των γειτονικών οικισμών στη μετανάστευση. Πάρα πολλές κτηνοτροφικές μονάδες βρίσκονται γύρο από την περιοχή που θα υποστούν άμεσες επιπτώσεις και αυτό η ΜΠΕ το παραβλέπει προκλητικά αναφέροντας ότι : «Προσεγγίζοντας το χώρο παρατηρήθηκαν κτηνοτροφικές και γεωργικές δραστηριότητες οργανωμένης μορφής»
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Όπως βεβαιώνει στη «Γνωμοδότηση για τις επιπτώσεις του ΧΥΤΑ Καρβουναρίου Δήμου Παραμυθιάς στο Περιβάλλον» ο Επίκουρος Καθηγητής Έργων Τεχνικής Γεωλογίας και Υδρογεωλογίας του Α. Π. Θεσσαλονίκης κ. Βουδούρης, τον Μάη του 2008 :
1. Η επιλογή της θέσης έγινε χωρίς τις εργασίες που προβλέπονται αυστηρά
από τις ΚΥΑ 113944/97 και ΚΥΑ 114218/97 και τις δειγματοληπτικές γεωτρήσεις, τις δοκιμές υδροπερατότητας, μηχανικής αντοχής και διάβρωσιμότητας, με αποτέλεσμα την αυξημένη διακινδύνευση αστοχίας του έργου με αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον.
2. Δεν έγιναν οι απαραίτητες μελέτες για τον έλεγχο της μηχανικής συμπεριφοράς του εδάφους τονίζοντας ότι οι μεγάλες κλίσεις των πρανών σε συνδυασμό με τις αυξημένες βροχοπτώσεις και την εξαφάνιση της βλάστησης λόγω των έργων υποδομής, ευνοούν τις κατολισθήσεις, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των εργαζομένων και την καταστροφή του έργου.
3. Στην ίδια την ΜΠΕ αναφέρεται ότι ο γεωλογικός σχηματισμός θεμελίωσης του ΧΥΤΑ (σχιστόλιθοι) χαρακτηρίζεται από μικρή αντοχή και ευκολία αποσάθρωσης (παράγραφος 4.2.2.). Παρ’ όλα αυτά δεν έχουν γίνει οι πρέπουσες υδρογεωλογικές μελέτες και ακόμη και σήμερα είναι άγνωστο το υδρογεωλογικό καθεστώς της ευρύτερης περιοχής. Κάτι τέτοιο βάζει σε σοβαρό κίνδυνο την ποιότητα των υπόγειων υδάτων καθώς και των επιφανειακών και κύρια του ποταμού Κωκυτού που είναι κλάδος του ιστορικού ποταμού Αχέροντα. Να τονιστεί ότι με νόμο του ελληνικού κοινοβουλίου ο ποταμός Αχέροντας και οι παραπόταμοί του έχουν χαρακτηριστεί σαν περιοχές ειδικού φυσικού κάλλους (ΦΕΚ 7/Β/13-1-1977).
Και καταλήγει ο κ. Βουδούρης που ας σημειωθεί ότι έχει πλούσια εμπειρία σε έργα τέτοιου είδος που τον καθιστούν έναν από τους πιο ειδικούς της χώρας:
Για το λόγο αυτόν εκτιμώ ότι δεν θα πρέπει να κατασκευασθεί ο επίμαχος ΧΥΤΑ στη συγκεκριμένη θέση, καθόσον δεν έχουν εκπονηθεί οι απαραίτητες μελέτες (υδρογεωλογική, γεωτεχνική), από τις οποίες θα προέκυπτε η καταλληλότητα της εν λόγω θέσης, συγκριτικά μάλιστα με άλλες υποψήφιες θέσεις και δεν παρέχονται εχέγγυα για τη διασφάλιση του φυσικού περιβάλλοντος, της υγείας των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και της βιωσιμότητας του ίδιου του έργου.
Δυστυχώς για μας, η Ελληνική πολιτεία κάτω από την πίεση που δημιούργησε η χρόνια αδιαφορία για το μεγάλο πρόβλημα των αποβλήτων, γρήγορα και με οποιοδήποτε κόστος προσπάθησε να αποφύγει τα ευρωπαϊκά πρόστιμα προχωρώντας σε έργα που πιθανότατα να δημιουργήσουν μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα από αυτά που προσπαθούν να λύσουν.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Αν οι διαδικασίες χωροθέτησης και η τελικά κατασκευή του ΧΥΤΑ Καρβουναρίου έχει καταπατήσει σειρά από νομοθετικές υποχρεώσεις που ορίζουν τόσο η Ελληνική όσο και η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, η διαχείρηση των αποβλήτων όπως «δοκιμαστικά» δήθεν άρχισε να λειτουργεί στην 2η Διαχειριστική Ενότητα της Περιφέρειας Ηπείρου απέχει παρασάγγες από αυτό που η σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία ονομάζει Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αποβλήτων και μόνο στα λόγια προβλέπει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός.
Δεν υπάρχει σημείο της Οδηγίας 1999/31/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης Απρίλη 1999, και της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ περί Υγειονομικής Ταφής των Αποβλήτων που να μην παραβιάζεται. Στο ΧΥΤΑ Καρβουναρίου πριν καλά καλά δοθούν οι νόμιμες άδειες, άρχισαν να πέφτουν παντώς είδους απόβλητα (μέχρι και λάστιχα αυτοκινήτων) μετατρέποντας αυτόν το χώρο σε μια πανάκριβη χωματερή. Πριν καλά καλά αρχίσει η λειτουργία εμφανίσθηκαν και οι πρώτες κακοτεχνίες με την ρωγμή των δεξαμενών, καθίζησης εδάφους και σοβαρά σκισίματα της μονωτικής μεμβράνης.
Καμιά διαδικασία για την «επεξεργασία» των αποβλήτων ώστε να περιοριστεί ο όγκος τους και να μειωθούν οι επικίνδυνες ιδιότητές τους δεν έχει προχωρήσει στη 2η Διαχειριστική Ενότητα και καμία κίνηση για έναρξη προγραμμάτων ανακύκλωσης και ανάκτησης χρήσιμων υλικών.
Κανένα νέο για την υποχρέωση όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 5 της ίδιας κοινοτικής οδηγίας όπου «τα κράτη μέλη καθορίζουν την εθνική στρατηγική για την εφαρμογή της μείωσης των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που προορίζονται σε χώρους υγειονομικής ταφής.
Κανένα μέτρο έστω από αυτά που προβλέπονται από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό για την ολοκληρωμένη Διαχείριση των Αποβλήτων δεν έχει υλοποιηθεί και ούτε φαίνεται ότι κάτι κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.
Καμιά απολύτως δράση για την διαχείριση των Επικίνδυνων Στερεών Αποβλήτων στην 2η Διαχειριστική Ενότητα, όπως επακριβώς ορίζουν οι σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες, με αποτέλεσμα τα απόβλητα να καταλήγουν στον ΧΥΤΑ Καρβουναρίου, αν τελικά αδειοδοτηθεί και λειτουργήσει. Αυτό σε συνδυασμό με τις αστοχίες χωροθέτησης και κατασκευής που έχουν παραπάνω περιγράφει, καθιστούν τον ΧΥΤΑ σαν μια βόμβα μεγατόνων για την ευρύτερη περιοχή.
Γίνεται ξεκάθαρο λοιπόν ότι ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής στο Καρβουνάρι μόνο τέτοιος δεν είναι αλλά και ούτε φαίνεται ότι γρήγορα θα γίνει για να μπορεί να μεταπηδήσει στο στάδιο των ΧΥΤΥ όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη σύντομη αυτή αναφορά προσπαθούμε να δώσουμε ένα ελάχιστο δείγμα των επικίνδυνων για το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον παρατυπιών που έχουν συσσωρευτεί στο μεγάλο θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων στην περιοχή μας και να αποκαλύψουμε τα προσχήματα που χρησημοποιούνται, για να πείσουν ότι το συγκεκριμένο έργο αποτελεί μια βάση για μια Βιώσιμη Διαχείριση των Αποβλήτων. Με βάση αυτά που έχουν γίνει μέχρι σήμερα είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι αυτό που επιχειρείται, είναι μια νέα μορφή απόκρυψης του προβλήματος με δυστυχώς πολύ σοβαρότερους κινδύνους για τις περιοχές που θα φιλοξενήσουν τους δήθεν ΧΥΤΑ όπως και η δική μας.
Παρακαλούμε θερμά τούς Ευρωπαϊκούς θεσμικούς φορείς που εκπροσωπείτε να εξετάσουν με προσοχή τα δεδομένα που σας παρουσιάζομε, να άρουν την εμπιστοσύνη από διαχειριστές που δεν σέβονται το κανονιστικό πλαίσιο που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία και να μην συνηγορήσουν στην καταδίκη των δύο ή και τριών γενεών που έρχονται στην ευρύτερη περιοχή μας.
Με εκτίμηση