Συνεχώς οι φορείς εκείνοι που πρωτοστατούν στην κατασκευή του ΧΥΤΑ στη θέση Μεσοράχια του Δήμου Λευκιμμαίων (μια από τις πλέον ακατάλληλες περιοχές για τη χωροθέτηση ενός τέτοιου έργου), προβάλλουν οικονομικά κυρίως κριτήρια ,όπως την απώλεια της χρηματοδότησης και την επιβολή οικονομικών κυρώσεων από την Ε.Ε..
Αυτό που δεν έχουν πει ακόμη βέβαια είναι το πόσο κοστολογείται η ζωή, η υγεία ,η αξιοπρέπεια και το δικαίωμα για ποιότητα ζωής των κατοίκων της Λευκίμμης.
Πόσο κοστολογείται η υποθήκευση του μέλλοντος μιας ολόκληρης κοινωνίας με την κατασκευή ενός επικίνδυνου έργου;
Πόσο; Μήπως όσο και η χρηματοδότηση της κατασκευής του ΧΥΤΑ;
Αλλά ας δούμε τι συμβαίνει στην πραγματικότητα με το θέμα της χρηματοδότησης.
Φτάσαμε στο παρα πέντε (γιατί άραγε;) για το θέμα της κατασκευής (τελευταίο έτος το 2008) ,ώστε να προβάλλεται ως πρόσχημα η πίεση του χρόνου με κίνδυνο την απώλεια της χρηματοδότησης του έργου. Η αλήθεια όμως είναι ότι η χρηματοδότηση του έργου κινδυνεύει όχι γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει να κατασκευαστεί ο ΧΥΤΑ αλλά γιατί αποθαρρύνει την κατασκευή νέων ΧΥΤΑ και θα σταματήσει να χρηματοδοτεί τέτοια έργα.
Συγκεκριμένα:
Ο Έλληνας Επίτροπος Περιβάλλοντος της Ε.Ε κ. Σταύρος Δήμας σε άρθρο του οριοθετεί τη στρατηγική της Ε.Ε ως εξής:
«... Η πολιτική και η νομοθεσία (σημ. της Ε.Ε) για τα απόβλητα βασίζεται στην ιεράρχηση ή πυραμίδα της διαχείρισης αποβλήτων. Στην κορυφή της βρίσκεται η αρχή της πρόληψης ... ακολουθεί η αξιοποίησή τους κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, δηλαδή μέσα από την ανακύκλωση, την ανάκτηση χρήσιμων υλικών, την κομποστοποίηση ή τελικά την παραγωγή ενέργειας ... Τέλος, στα κατώτερα κλιμάκια της πυραμίδας βρίσκεται ... η υγειονομική ταφή».
Και παρακάτω συνεχίζει:
«... στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε έμφαση δίνεται κατά σειρά στην επαναχρησιμοποίηση, την ανάκτηση υλικών, την ανακύκλωση και τέλος την παραγωγή ενέργειας ...»
Για τη λύση αυτή στο προαναφερόμενο άρθρο του, ο Έλληνας Επίτροπος σχολιάζει:
«... Παρόλα αυτά η διάθεση σε ΧΥΤΑ δε συμβάλλει στους στόχους ανακύκλωσης και ανάκτησης που προωθεί η κοινοτική νομοθεσία και για το λόγο αυτό παραμένει η λιγότερο επιθυμητή μέθοδος διαχείρισης αποβλήτων. Είναι κρίμα που, έπειτα από τόσες προσπάθειες, που καταβλήθηκαν και καταβάλλονται για την απεξάρτηση της χώρας μας από παράνομες και ανεξέλεγκτες χωματερές, στο τέλος επελέγη η λιγότερη επιθυμητή μέθοδος διαχείρισης αποβλήτων. Η Ελλάδα οφείλει να ανέβει στα υψηλότερα κλιμάκια μέσα από καινοτόμες και παραγωγικές μορφές διαχείρισης των αποβλήτων ...»
Η Ε.Ε, προκειμένου να αποτρέψει επιλογές σαν τις παραπάνω περιγραφόμενες, προτείνει την επιβολή (κατά πληροφορίες μετά το 2008) ειδικού φόρου (δηλαδή επιβολή προστίμου) που θα επιβαρύνει τη λειτουργία των νέων ΧΥΤΑ. Πράγματι, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα:
«Για την αποθάρρυνση ... (αυτών) ... που προκρίνουν ως καλύτερη λύση την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων, η Επιτροπή προτείνει δραστικά μέτρα όπως την επιβολή φόρου για την υγειονομική ταφή, ώστε να προωθηθούν άλλοι τρόποι διαχείρισης των αποβλήτων και πρόγραμμα του τύπου όποιος δημιουργεί απόβλητα πληρώνει».
Η χρηματοδότηση των νέων ΧΥΤΑ από την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει συγκεκριμένους Ειδικούς Όρους μεταξύ των οποίων επισημαίνουμε τα παρακάτω άρθρα:
Τα χρονικά περιθώρια, ο υφιστάμενος (ατελέσφορος) σχεδιασμός, η ανυπαρξία ουσιαστικού χρονοδιαγράμματος, η (ακόμα και τώρα) έλλειψη πρόβλεψης χρηματοδότησης για την υλοποίηση των προδρόμων δράσεων - ενεργειών (κατασκευή και θέση σε λειτουργία, πριν από την έναρξη λειτουργίας του ΧΥΤΑ Νότιας Κέρκυρας των προ-απαιτούμενων εγκαταστάσεων προ-επεξεργασίας κ.λπ) οδηγούν με βεβαιότητα στην αδυναμία κάλυψης των προϋποθέσεων που η Ε.Ε έθεσε για τη χρηματοδότηση των ΧΥΤΑ, οπότε η Ε.Ε προβαίνει σε εξέταση της άρσης της χρηματοδότησης και θα απαιτήσει την επιστροφή των διατεθέντων κονδυλίων.
Δηλαδή η κατασκευή του νέου ΧΥΤΑ (χωματερής) δεν θα μας απαλλάξει σύμφωνα με τα παραπάνω, ούτε από νέα πρόστιμα αλλά ούτε και από τον κίνδυνο επιστροφής της χρηματοδότησης του έργου μετά το 2008.
Αυτό σημαίνει στην ουσία ότι το ενδιαφέρον όσων εμπλέκονται στην κατασκευή του συγκεκριμένου έργου και αγωνιούν για την μη απώλεια της χρηματοδότησης είναι η:
Η κατασκευή ΧΥΤΑ στη θέση Μεσοράχια είναι επικίνδυνη . Το ξέρουν , το καταλαβαίνουν όλοι, τοπικοί και περιφερειακοί φορείς που ελαφρά τη καρδία προωθούν την κατασκευή , το φωνάζουν όσοι αντιδρούν σήμερα στο έργο αυτό και δυστυχώς αν δεν γίνει κάτι τώρα θα το αντιμετωπίσει το σύνολο της κοινωνίας μας (ακόμη και οι συμπολίτες μας που αδιαφορούν ,νομίζοντας ότι δεν τους αγγίζει το πρόβλημα) , στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον.
Δεν πρέπει να χαθεί ούτε μέρα στο κρίσιμο ζήτημα της αντιμετώπισης των στερεών αποβλήτων στο στο Νομό Κερκύρας και να αποφευχθεί η προσφυγή σε επικίνδυνες και αποσπασματικές λύσεις. Όλα τα παραπάνω όμως προϋποθέτουν νηφάλιους πολιτικούς σχεδιασμούς, με την συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών και ιδιαίτερα της τοπικής αυτοδιοίκηση, αφού αυτή αφορά πρωτίστως το θέμα, ώστε οι προτεινόμενες λύσεις να είναι αποδεκτές από όλους ή τους περισσότερους. Άλλως κινδυνεύουμε να σπαταλούμε σημαντικούς οικονομικούς πόρους σε μη αξιόπιστες λύσεις περιβαλλοντικά, παρωχημένες τεχνολογικά και μη αποδεκτές κοινωνικά.
Σπύρος.
Πηγή Athens Indepedent Media Center
Αυτό που δεν έχουν πει ακόμη βέβαια είναι το πόσο κοστολογείται η ζωή, η υγεία ,η αξιοπρέπεια και το δικαίωμα για ποιότητα ζωής των κατοίκων της Λευκίμμης.
Πόσο κοστολογείται η υποθήκευση του μέλλοντος μιας ολόκληρης κοινωνίας με την κατασκευή ενός επικίνδυνου έργου;
Πόσο; Μήπως όσο και η χρηματοδότηση της κατασκευής του ΧΥΤΑ;
Αλλά ας δούμε τι συμβαίνει στην πραγματικότητα με το θέμα της χρηματοδότησης.
Φτάσαμε στο παρα πέντε (γιατί άραγε;) για το θέμα της κατασκευής (τελευταίο έτος το 2008) ,ώστε να προβάλλεται ως πρόσχημα η πίεση του χρόνου με κίνδυνο την απώλεια της χρηματοδότησης του έργου. Η αλήθεια όμως είναι ότι η χρηματοδότηση του έργου κινδυνεύει όχι γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει να κατασκευαστεί ο ΧΥΤΑ αλλά γιατί αποθαρρύνει την κατασκευή νέων ΧΥΤΑ και θα σταματήσει να χρηματοδοτεί τέτοια έργα.
Συγκεκριμένα:
Ο Έλληνας Επίτροπος Περιβάλλοντος της Ε.Ε κ. Σταύρος Δήμας σε άρθρο του οριοθετεί τη στρατηγική της Ε.Ε ως εξής:
«... Η πολιτική και η νομοθεσία (σημ. της Ε.Ε) για τα απόβλητα βασίζεται στην ιεράρχηση ή πυραμίδα της διαχείρισης αποβλήτων. Στην κορυφή της βρίσκεται η αρχή της πρόληψης ... ακολουθεί η αξιοποίησή τους κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, δηλαδή μέσα από την ανακύκλωση, την ανάκτηση χρήσιμων υλικών, την κομποστοποίηση ή τελικά την παραγωγή ενέργειας ... Τέλος, στα κατώτερα κλιμάκια της πυραμίδας βρίσκεται ... η υγειονομική ταφή».
Και παρακάτω συνεχίζει:
«... στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε έμφαση δίνεται κατά σειρά στην επαναχρησιμοποίηση, την ανάκτηση υλικών, την ανακύκλωση και τέλος την παραγωγή ενέργειας ...»
Για τη λύση αυτή στο προαναφερόμενο άρθρο του, ο Έλληνας Επίτροπος σχολιάζει:
«... Παρόλα αυτά η διάθεση σε ΧΥΤΑ δε συμβάλλει στους στόχους ανακύκλωσης και ανάκτησης που προωθεί η κοινοτική νομοθεσία και για το λόγο αυτό παραμένει η λιγότερο επιθυμητή μέθοδος διαχείρισης αποβλήτων. Είναι κρίμα που, έπειτα από τόσες προσπάθειες, που καταβλήθηκαν και καταβάλλονται για την απεξάρτηση της χώρας μας από παράνομες και ανεξέλεγκτες χωματερές, στο τέλος επελέγη η λιγότερη επιθυμητή μέθοδος διαχείρισης αποβλήτων. Η Ελλάδα οφείλει να ανέβει στα υψηλότερα κλιμάκια μέσα από καινοτόμες και παραγωγικές μορφές διαχείρισης των αποβλήτων ...»
Η Ε.Ε, προκειμένου να αποτρέψει επιλογές σαν τις παραπάνω περιγραφόμενες, προτείνει την επιβολή (κατά πληροφορίες μετά το 2008) ειδικού φόρου (δηλαδή επιβολή προστίμου) που θα επιβαρύνει τη λειτουργία των νέων ΧΥΤΑ. Πράγματι, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα:
«Για την αποθάρρυνση ... (αυτών) ... που προκρίνουν ως καλύτερη λύση την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων, η Επιτροπή προτείνει δραστικά μέτρα όπως την επιβολή φόρου για την υγειονομική ταφή, ώστε να προωθηθούν άλλοι τρόποι διαχείρισης των αποβλήτων και πρόγραμμα του τύπου όποιος δημιουργεί απόβλητα πληρώνει».
Η χρηματοδότηση των νέων ΧΥΤΑ από την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει συγκεκριμένους Ειδικούς Όρους μεταξύ των οποίων επισημαίνουμε τα παρακάτω άρθρα:
- «... οι Ελληνικές αρχές θα παρουσιάσουν στην Επιτροπή το συντομότερο δυνατό και οπωσδήποτε πριν από την πρώτη ενδιάμεση πληρωμή, το χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή κέντρου διαλογής και ανακύκλωσης των απορριμμάτων (ΚΔΑΥ) και τη μονάδα κομποστοποίησης λιπασμάτων που προβλέπεται να κατασκευασθούν».
- «Στους δήμους που θα εξυπηρετούνται από τον παρόν έργο τα συστήματα προ-επεξεργασίας πριν τη διάθεσή τους σε χώρο υγειονομικής ταφής (διαλογή, ανακύκλωση μη οργανικών αποβλήτων) ... καθώς και το σύστημα της συλλογής των ειδικών αποβλήτων θα είναι σε λειτουργία πριν την 31η Δεκεμβρίου 2005».
- «Μία μείωση της απόθεσης σε χώρους υγειονομικής ταφής των βιοαποικοδομήσιμων αστικών αποβλήτων στο επίπεδο του συνόλου της χώρας –λαμβάνοντας υπόψη τη δυναμικότητα των εγκαταστάσεων στο σύνολο της Ελλάδας- ύψους 25% σε σχέση με την ποσότητα των βιο-αποικοδομήσιμων αστικών αποβλήτων που παρήχθησαν το 1995, θα πρέπει να επιτευχθεί πριν το 2009.»
«Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Κανονισμού, η τελική πληρωμή θα γίνει
...
«...και με την προϋπόθεση ότι όλη η διαχείριση των αποβλήτων θα γίνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας κατά το χρόνο της καταβολής της τελικής πληρωμής».
«Σε περίπτωση μη τήρησης το ως άνω χρονοδιαγράμματος ή των ανωτέρω υποχρεώσεων, οι οποίες είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση του έργου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εξετάσει την άρση της χρηματοδότησης του παρόντος έργου».
Τα χρονικά περιθώρια, ο υφιστάμενος (ατελέσφορος) σχεδιασμός, η ανυπαρξία ουσιαστικού χρονοδιαγράμματος, η (ακόμα και τώρα) έλλειψη πρόβλεψης χρηματοδότησης για την υλοποίηση των προδρόμων δράσεων - ενεργειών (κατασκευή και θέση σε λειτουργία, πριν από την έναρξη λειτουργίας του ΧΥΤΑ Νότιας Κέρκυρας των προ-απαιτούμενων εγκαταστάσεων προ-επεξεργασίας κ.λπ) οδηγούν με βεβαιότητα στην αδυναμία κάλυψης των προϋποθέσεων που η Ε.Ε έθεσε για τη χρηματοδότηση των ΧΥΤΑ, οπότε η Ε.Ε προβαίνει σε εξέταση της άρσης της χρηματοδότησης και θα απαιτήσει την επιστροφή των διατεθέντων κονδυλίων.
Δηλαδή η κατασκευή του νέου ΧΥΤΑ (χωματερής) δεν θα μας απαλλάξει σύμφωνα με τα παραπάνω, ούτε από νέα πρόστιμα αλλά ούτε και από τον κίνδυνο επιστροφής της χρηματοδότησης του έργου μετά το 2008.
Αυτό σημαίνει στην ουσία ότι το ενδιαφέρον όσων εμπλέκονται στην κατασκευή του συγκεκριμένου έργου και αγωνιούν για την μη απώλεια της χρηματοδότησης είναι η:
- Εκταμίευση των χρημάτων ,αδιαφορώντας για τον κίνδυνο να ζητηθούν τα χρήματα αργότερα πίσω.
- Δημιουργία ενός νέου χώρου απόθεσης των στερεών αποβλήτων στο νομό Κερκύρας με κάθε κόστος.
Η κατασκευή ΧΥΤΑ στη θέση Μεσοράχια είναι επικίνδυνη . Το ξέρουν , το καταλαβαίνουν όλοι, τοπικοί και περιφερειακοί φορείς που ελαφρά τη καρδία προωθούν την κατασκευή , το φωνάζουν όσοι αντιδρούν σήμερα στο έργο αυτό και δυστυχώς αν δεν γίνει κάτι τώρα θα το αντιμετωπίσει το σύνολο της κοινωνίας μας (ακόμη και οι συμπολίτες μας που αδιαφορούν ,νομίζοντας ότι δεν τους αγγίζει το πρόβλημα) , στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον.
Δεν πρέπει να χαθεί ούτε μέρα στο κρίσιμο ζήτημα της αντιμετώπισης των στερεών αποβλήτων στο στο Νομό Κερκύρας και να αποφευχθεί η προσφυγή σε επικίνδυνες και αποσπασματικές λύσεις. Όλα τα παραπάνω όμως προϋποθέτουν νηφάλιους πολιτικούς σχεδιασμούς, με την συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών και ιδιαίτερα της τοπικής αυτοδιοίκηση, αφού αυτή αφορά πρωτίστως το θέμα, ώστε οι προτεινόμενες λύσεις να είναι αποδεκτές από όλους ή τους περισσότερους. Άλλως κινδυνεύουμε να σπαταλούμε σημαντικούς οικονομικούς πόρους σε μη αξιόπιστες λύσεις περιβαλλοντικά, παρωχημένες τεχνολογικά και μη αποδεκτές κοινωνικά.
Σπύρος.
Πηγή Athens Indepedent Media Center