Η υλοποίηση της προβλεπομένης δημιουργίας Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) στη θέση ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ Γραμματικού δεν πρέπει να υλοποιηθεί για τους παρακάτω λόγους:
1. Θα οδηγήσει στη βέβαιη οικολογική καταστροφή όχι μόνο του Γραμματικού, αλλά και ολόκληρης της Βόρειας Αττικής.
2. Αποτελεί μία ατελέσφορη λύση, που μετά από μόλις 4-5 χρόνια θα αντίκειται προς τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
3. Εν τω μεταξύ, θα αποστερήσει την εθνική οικονομία από μία πλουτοπαραγωγική πηγή.
4. Μετά το 2010 η όλη λύση διαχείρισης Απορριμμάτων θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί εκ βάθρων με βάση νέα δεδομένα.
5. Ο ΧΥΤΑ Γραμματικού θα είναι μία «οικολογική βόμβα» για όλη την ευρύτερη Β. Αττική – ακόμα και για ολόκληρο το Βόρειο Λεκανοπέδιο (βλ. Παράρτημα Α’).
6. Η τοπογραφία της ευρύτερης περιοχής σε συνδυασμό με τις εντελώς ανεπαρκείς οδούς πρόσβασης του Βορείου άξονα (Εθνική Οδός (ΕΟ) – Πολυδένδρι – Καπανδρίτι – Βαρνάβας – Γραμματικό) και της ιδιαιτέρου πολιτιστικού – τουριστικού χαρακτήρα του Νοτίου άξονα, δηλ. τη Μαραθώνια διαδρομή (Ραφήνα – Μάτι – Ν. Μάκρη – Μαραθώνας) δημιουργούν πλήθος περιβαλλοντικών, οικονομικών, αναπτυξιακών κ.λπ. προβλημάτων, που θα καταδικάσουν το μέλλον της Β. Αττικής (βλ. αναλυτικά Παράρτημα Β’).
7. Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΕ, η επένδυση στη δημιουργία ΧΥΤΑ Γραμματικού δεν είναι βιώσιμη. Αντιθέτως, οι χώροι ταφής είναι οικονομικά κοστοβόροι, δεσμεύουν πολύτιμες εκτάσεις γης, δημιουργούν περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά προβλήματα, υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και προκαλούν κινδύνους υγείας όχι μόνο τοπικά, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ σαν λύση είναι ατελέσφορη, επιζήμια από οικονομοτεχνικής πλευράς και με σύντομο χρονικό ορίζοντα υποχρεωτικής λήξης.
8. Η τεχνολογική κατεύθυνση στην οποία στηρίχθηκε ο «εθνικός σχεδιασμός» διαχείρισης απορριμμάτων (δημιουργία 120 ΧΥΤΑ σε όλη την Ελλάδα, ένας των οποίων είναι ο ΧΥΤΑ Γραμματικού) είναι ξεπερασμένη και δημιουργεί περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά προβλήματα. Από οικονομοτεχνικής άποψης, είναι επιζήμια λύση για την Εθνική Οικονομία. Μέχρι το 2010 είμαστε υποχρεωμένοι από την ΕΕ να προβούμε σε άλλες επενδύσεις με νέες τεχνολογίες σε βάση των σημερινών δεδομένων, αλλιώς θα υποχρεωθούμε να καταβάλουμε υψηλή πρόστιμα. Για το λόγο αυτό, απαιτείται επικαιροποίηση του εθνικού σχεδιασμού με βάση τα σημερινά δεδομένα. Το πρόβλημα αναλύεται γενικότερα σε πρόσφατη (2004) μελέτη του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ (καθηγ. κ. Οικονομόπουλος), την οποία είχε αναθέσει ο ΕΣΔΚΝΑ, και στην οποία αναδεικνύεται ως βέλτιστη λύση η ΕΚΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, και κατ’αντιπαραβολή η ακαταλληλότητα της λύσης ΧΥΤΑ στο ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ (βλ. Παράρτημα Γ’).
9. Τα διλήμματα που έχουν επικοινωνιακά προωθηθεί, «και αν όχι στο Γραμματικό, τότε πού;», καθώς και «τα σκουπίδια μας, όχι στην αυλή του γείτονα», είναι ψευδή:
• Η μελέτη Οικονομόπουλου υποδεικνύει ως βέλτιστη λύση την ΕΚΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ.
• Η Βόρεια Αττική είναι στην πραγματικότητα ο «γείτονας» στην αυλή του οποίου ο μεγάλος και ισχυρός γείτονας (δήμοι του Λεκανοπεδίου) θέλει να ρίξει τα σκουπίδια του. Η παραγωγή σκουπιδιών σε ολόκληρη τη Βόρεια Αττική είναι μόλις 60 τόννοι την ημέρα, έναντι των 900 τουλάχιστον που θέλουν να στείλουν στο ΧΥΤΑ Γραμματικού οι «γείτονες» (εν προκειμένω η ΕΣΔΚΝΑ για δικούς της, κάθε άλλο παρά ανιδιοτελείς λόγους - βλ. Παράρτημα Δ’).
10. Υπάρχει και μία πληθώρα άλλων σημαντικών λόγων για τους οποίους είναι ακατάλληλη η θέση ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ Γραμματικού για την τοποθέτηση του ΧΥΤΑ, που δεν αναφέρονται εδώ παρά περιληπτικά. Κάποιοι από αυτούς είναι: γειτνίαση με αρχαιολογικούς χώρους, γειτνίαση με εγκαταστάσεις εθνικής ασφαλείας, ύπαρξη πολλαπλών γεωτρήσεων, παραλία ΣΕΣΙ κ.λπ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α’
Ο ΧΥΤΑ θα είναι μία «οικολογική βόμβα»
1. Ο χώρος του ΧΥΤΑ βρίσκεται επάνω στο ενεργό ρήγμα του Ωρωπού. Η εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΕΠ) θεωρεί ότι βρίσκεται σε απόσταση μόλις 400 μ. από το ρήγμα που το 1938 προκάλεσε σεισμό έντασης 6 Ρίχτερ. Εμείς ισχυριζόμαστε ότι πρακτικά βρίσκεται επάνω στο ρήγμα. Καμμία μέθοδος στεγανοποίησης δεν μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς έναν σεισμό με επίκεντρο το ρήγμα αυτό (βλ. μελέτη ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ για τη γειτονική περιοχή «ΜΗΛΙΕΣ»).
2. Ο ΧΥΤΑ χωροθετείται επάνω σε ρέμα που καταλήγει στις παραλίες ΣΕΣΙ και ΒΑΡΝΑΒΑ. Οι εκπλύσεις επιφανειακών αποθέσεων λόγω των έντονων βροχών και χιονοπτώσεων της περιοχής σε συνδυασμό με τις διαρροές υπογείων στραγγιδίων, θα οδηγούνται μέσω του ρέματος στον Ευβοϊκό και θα μολύνουν τη θάλασσα προς Νότο μέχρι τη Λούτσα, και προς Βορρά μέχρι Αυλίδα και όχι μόνο, λόγω των έντονων ρευμάτων του Ευβοϊκού.
3. Η εμπειρία από τη δημιουργία πλήθους υδατοδεξαμενών στα νησιά του Αιγαίου έχει αποδείξει ότι δυστυχώς ο μεγαλύτερος αριθμός τους δε λειτουργεί λόγω κατασκευαστικών προβλημάτων, κυρίως αστοχίες στη στεγάνωση. Στην περίπτωσή μας, αυτό προκαλεί πλήθος αμφιβολιών για την αποφυγή διαρροών στραγγιδίων, έστω και χωρίς το βέβαιο κίνδυνο σεισμικών επιπτώσεων.
4. Για την εκπόνηση της ΜΕΠ δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες γεωτρήσεις στη συγκεκριμένη περιοχή, ώστε να έχει εξασφαλισθεί στην πράξη η διερεύνηση των υπογείων υδροφόρων οριζόντων. Η ΜΕΠ αναφέρεται σε γενικές μακροσκοπικές προβλέψεις του ΙΓΜΕ. Η εμπειρία, όμως, από τις καταστροφικές επιπτώσεις του ρήγματος της Πάρνηθας, που οφείλονται στο ότι οι μέχρι της ενεργοποίησής του μελέτες βασίζονταν σε συντελεστές ασφαλείας που ήταν επίσης αποτέλεσμα των μακροσκοπικών προβλέψεων του ΙΓΜΕ, έχει δείξει ότι, για έργα με αυξημένες απαιτήσεις ασφαλείας όπως το υπ’όψιν, απαιτείται εκτεταμένη και ενδελεχής τοπική έρευνα. Ο κίνδυνος εν προκειμένω είναι η μόλυνση της Λίμνης Μαραθώνα. Και τούτο διότι η σημαντική υψομετρική διαφορά της θέσης του ΧΥΤΑ ως προς τη Λίμνη Μαραθώνα, σε συνδυασμό με την άμεση γειτνίαση με αυτή, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος μόλυνσης των υδάτων της Λίμνης από τις διαρροές των στραγγιδίων του ΧΥΤΑ προς τον υπόγειο ορίζοντα της περιοχής.
5. Οι επικρατούντες στην περιοχή άνεμοι (πάνω από 220 ημέρες το χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΜΕΠ) είναι ΒΔ, Β και ΒΑ. Συνεπώς, λόγω του υψηλού υψομέτρου της θέσης του ΧΥΤΑ (400 μ. υψόμετρο), οι άνεμοι αυτοί θα διασπείρουν σε μεγάλη έκταση τους αιωρούμενους ρύπους, οσμές, διοξίνες κ.λπ. της περιοχής του ΧΥΤΑ σε ένα ευρύ τόξο γειτονικών Δήμων και Κοινοτήτων (Γραμματικό, Μαραθώνα, Ν. Μάκρη, Διόνυσο, Άγ. Στέφανο κ.λπ.), τον δε υπόλοιπο χρόνο οι Α, Ν, ΝΔ και ΝΑ άνεμοι θα επιβαρύνουν τις υπόλοιπες περιοχές (Άγ. Στέφανος, Αφίδνες, Πολυδένδρι, Καπανδρίτι, Βαρνάβα). Η δυσμενής εμπειρία από τις περιοχές γύρω από τον ΧΥΤΑ των Ν. Λιοσσίων είναι επαρκής απόδειξη της παραπάνω επίπτωσης. Επίσης,
6. Τα μελτέμια που φυσούν τους καλοκαιρινούς μήνες δροσίζουν το Βόρειο, τουλάχιστον, τμήμα του Λεκανοπεδίου. Εάν γίνει ο ΧΥΤΑ στο Μαύρο Βουνό, τα μελτέμια θα διασπείρουν τους ρύπος σε όλο το Λεκανοπέδιο.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β’
Προβλήματα λόγω ανεπαρκούς και ακατάλληλης οδικής προσβασιμότητας
1. Η πρόσβαση του προβλεπόμενου ΧΥΤΑ στο Μαύρο Βουνό Γραμματικού γίνεται από δύο οδικούς άξονες, το Βόρειο και Νότιο. Ο υφιστάμενος Βόρειος οδικός άξονας από τον Άγιο Στέφανο μέχρι το Πολυδένδρι, ή από την Εθνική Οδό και στη συνέχεια Πολυδένδρι – Καπανδρίτι – Βαρνάβα – Γραμματικό είναι επαρχιακή οδός ήπιας οδικής κυκλοφορίας. Λόγω του αναγλύφου του εδάφους έχει υπερβολικό αριθμό κλειστών στροφών και αλλαγών ύψους (κατωφέρειες, ανωφέρειες), καθώς και θέσεων περιορισμένου οδικού πλάτους. Η εικόνα αυτή, σε συνδυασμό με τη μειωμένη κατηγορία οδικού καταστρώματος, καθιστούν τον υφιστάμενο Βόρειο οδικό άξονα ακατάλληλο να υποδεχθεί την προβλεπόμενη βαριά κυκλοφορία μεγάλου αριθμού βαρέων μεγάλων οχημάτων (απορριμματοφόρων 10 μ3 και άνω).
Κατά τους υπολογισμούς για την προσκόμιση των προβλεπομένων από τη ΜΕΠ 900 τόννων απορριμμάτων την ημέρα θα απαιτηθούν άνω των 500 απορριμματοφόρων (δυναμικότητας 10 μ3), δηλαδή άνω των 1.000 διελεύσεων ημερησίως, εκ των οποίων ο μεγαλύτερος αριθμός θα εξυπηρετείται από το Βόρειο άξονα (υπολογίζονται 5,5 μ3 ανά τόννο απορριμμάτων, σύμφωνα με μελέτη της ΕΣΔΚΝΑ, Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγ. κ. Οικονομόπουλος, σελ. που επισυνάπτεται στο παρόν).
Η ως άνω διαδρομή διέρχεται εφαπτομενικά του οικιστικού ιστού του Πολυδενδρίου, ενώ διασχίζει σε μεγάλο μήκος τον υπό ταχεία ανάπτυξη Νότιο οικιστικό ιστό του Καπανδριτίου και το Νότιο οικιστικό ιστό του Βαρνάβα, που επίσης έχουν ταχεία οικιστική ανάπτυξη.
Η όχληση που θα δημιουργείται στις περιοχές αυτές (θόρυβος, καυσαέρια, οσμές, ρύποι, συγκοινωνιακός φόρτος, ρύπανση του οδοστρώματος από διαφεύγοντα από τα απορριμματοφόρα σκουπίδια κ.λπ.) θα είναι αδιαμφισβήτητα υπερβολική.
2. Ο Νότιος οδικός άξονας (Παλλήνη – Ραφήνα – Μάτι – Αγ. Μαρίνα – Ν. Μάκρη – Μαραθώνας – Γραμματικό) είναι τμήμα της Μαραθώνιας διαδρομής. Η διέλευση καθημερινά (260 ημέρες το χρόνο, 6 μέρες την εβδομάδα, βλ. ΜΕΠ σελ. ) εκατοντάδων απορριμματοφόρων θα ακυρώσει τον πολιτιστικό χαρακτήρα της Μαραθώνιας διαδρομής.
Εξάλλου, επειδή η οικονομική βιωσιμότητα της περιοχής βασίζεται στην τουριστική ανάπτυξη, τυχόν υλοποίηση του ΧΥΤΑ Γραμματικού θα επιφέρει καίριο πλήγμα σε αυτήν. Η διαμπερής διέλευση των απορριμματοφόρων από τον οικιστικό ιστό, π.χ. Αγ. Μαρίνας, Ν. Μάκρης, Μαραθώνα, Σουλίου κ.λπ. θα οδηγήσει στη βέβαιη καταστροφή των περιοχών αυτών.
3. Οι παραλίες Αγ. Αποστόλων, Βαρνάβα, Σέσι, Αγ. Μαρίνας (θέρετρο Π.Ν.), αλλά και Σχοινιά, Ν. Μάκρης κ.λπ. μέχρι και τη Ραφήνα είναι ο προορισμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού του Βορείου Λεκανοπεδίου κατά τους θερινούς μήνες. Ποιος θα μπορεί να οδηγεί επί ώρες πίσω από εκατοντάδες απορριμματοφόρα για να πλησιάσει αυτές τις παραλίες για μπάνια ή για ένα ταβερνάκι;
Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών έζησαν ένα μικρό δείγμα του προβλήματος κατά τους τελευταίους μήνες κατασκευής των Ολυμπιακών έργων στο Σχοινιά και τη Μαραθώνια διαδρομή, με μόλις 10-40 διελεύσεις βαρέων οχημάτων καθημερινά, γεγονός που καθιστούσε προβληματική την πρόσβαση στους προορισμούς αναψυχής.
4. Για την αποφυγή των παραπάνω επιπτώσεων θα χρειαζόταν χάραξη νέων οδικών αξόνων προσέγγισης, η δημιουργία των οποίων, λόγω του βραχώδους, ορεινού εδάφους και της υπάρχουσας τοπογραφίας οικιστικής ανάπτυξης της Β. Αττικής, είναι πρακτικά ακατόρθωτη λόγω υπερβολικά υψηλούς κόστους κατασκευής. Για τους ίδιους λόγους θα είχε υπερβολικό κόστος ακόμα και η συγκοινωνιακή αναβάθμιση των υφισταμένων οδικών αξόνων (διαπλατύνσεις, ευθυγραμμίσεις, αποφυγή απότομων κλίσεων, νέα οδοστρώματα κ.λπ.), ενώ θα ήταν οικολογικά ανεπίτρεπτη σε μεγάλο μήκος της διαδρομής (π.χ. ρεματιά διαδρομής Καπανδρίτι – Βαρνάβα).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ’
Η δημιουργία ΧΥΤΑ στο ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ Γραμματικού σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οδηγεί σε μία επένδυση που, ενώ δεν είναι βιώσιμη, είναι επιζήμια για περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και αναπτυξιακούς λόγους, καθώς και για λόγους Εθνικής Οικονομίας.
1. Η ΕΕ από το 2007 παύει να χρηματοδοτεί τη δημιουργία ΧΥΤΑ επειδή οι χώροι ταφής είναι δαπανηροί, δεσμεύουν πολύτιμες εκτάσεις γης, δημιουργούν περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα, και είναι ατελέσφοροι σαν λύση και οικονομικά επιζήμιοι.
2. Οι Οδηγίες της ΕΕ προβλέπουν τα παρακάτω υποχρεωτικά στάδια:
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση χαρτιού, γυαλιού, πλαστικού και μετάλλων από το 2005.
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση του 50-60% των συσκευασιών μέχρι το 2005, και του 65-80% τα επόμενα χρόνια.
• Είναι υποχρεωτική η ανάκτηση των βιοαποδομίσημων (οργανικά υπολείμματα, υπόλοιπα τροφίμων, χορταρικών, φρούτων κ.λπ.) σε ποσοστό 80% μέχρι το 2010.
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση και εναλλακτική διαχείριση ειδικών απορριμμάτων (λάστιχα, παλαιά οχήματα, καταλύτες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές κ.ά.) μέσα στην επόμενη διετία.
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση και εναλλακτική διαχείριση μπαζών (υλικά κατεδαφίσεων, υλικά εκσκαφών, σιδερόβεργες, διάφορα μπάζα ανεγειρομένων οικοδομών κ.λπ.), υλικών αποξηλώσεων οδοστρωμάτων κ.λπ. μέσα στην ερχόμενη διετία, και πάντως όχι αργότερα του 2010.
3. Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι μέσα στην επόμενη διετία είμαστε υποχρεωμένοι σαν κράτος-μέλος της ΕΕ να ανακυκλώνουμε το μεγαλύτερο ποσοστό των απορριμμάτων (πάνω από το 50-60%), και το αργότερο μέχρι το 2010 οφείλουμε να έχουμε ανακυκλώσει – αξιοποιήσει το 80-90% του συνολικού έργου των σημερινών απορριμμάτων.
Σε διαφορετική περίπτωση θα υφιστάμεθα υψηλά πρόστιμα!
Από αυτό και μόνο, όμως, συνάγεται ότι η τεχνολογική κατεύθυνση (δημιουργία ΧΥΤΑ σαν λύση) στην οποία στηρίχθηκε ο κατ’επίφαση «εθνικός σχεδιασμός» (ενώ στην ουσία είναι με νέο όνομα ο παλαιός Νομαρχιακός – Περιφερειακός σχεδιασμός), με βάση των οποίων δημιουργούνται σε όλη την Ελλάδα 120 ΧΥΤΑ, ένας των οποίων είναι και ο ΧΥΤΑ Γραμματικού, βασίζεται σε στοιχεία παλαιοτέρων εποχών, και είναι ήδη μία ξεπερασμένη σύλληψη (concept), επιζήμια για την Εθνική Οικονομία.
4. Η σημερινή κατεύθυνση της τεχνολογίας διαχείρισης Απορριμμάτων είναι:
• Διαλογή στην πηγή (ή, έστω, σε εργοστάσιο)
• Ανακύκλωση – Ανάκτηση – Αξιοποίηση
• Παραγωγή ενέργειας
Σύμφωνα με αυτή την κατεύθυνση απαιτείται μία «επικαιροποίηση» του εθνικού σχεδιασμού με τη δημιουργία μονάδων κλίμακος.
Με βάση πρόσφατη (2004) μελέτη του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ (καθηγητής κ. Οικονομόπουλος), την οποία σημειωτέον του ανέθεσε η ΕΣΔΚΝΑ και παρουσίασε τη 10-12-04 σε ημερίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, «…πολύ προτιμότερος είναι ο ενιαίος εθνικός σχεδιασμός του συστήματος διαχείρισης, για τη μεγάλη ευελιξία που παρέχει στην αναζήτηση πρόσθετων λύσεων και τα σημαντικά κοινωνικά, οικονομικά, τεχνικά και αναπτυξιακά πλεονεκτήματα που προκύπτουν» (εκδήλωση ΤΕΕ 10 Δεκεμβρίου 2004, σελ. 30).
Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία μεγάλων – κεντρικών ΟΕΔΑ (Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Απορριμμάτων) ΕΚΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, καθόσον «… Οι οριακές αποστάσεις στις οποίες το αυξημένο κόστος μεταφοράς αντισταθμίζεται από τη μεγαλύτερη οικονομία κλίμακος της κεντρικής ΟΕΔΑ αποδεικνύονται πολύ μεγαλύτερες από ό,τι γενικά πιστεύεται…» (εκδήλωση ΤΕΕ 10 Δεκεμβρίου 2004, σελ. 27).
Οι λύσεις που προτείνει το Πανεπιστήμιο Κρήτης οδηγούν στο συμπέρασμα ότι «… Ο βέλτιστος εθνικός σχεδιασμός οδηγεί κατά συνέπεια στην ίδρυση ενός υγιούς βιομηχανικού κλάδου, με μέγεθος οικονομικής δραστηριότητας που τον κατατάσσει ανάμεσα στους μεγαλύτερους, όχι πολύ πίσω από τους κλάδους παραγωγής ηλεκτρισμού, διύλισης πετρελαίου και παραγωγής τσιμέντου. Η ταχεία ανάπτυξη του κλάδου αυτού στα επόμενα χρόνια τον καθιστά βασικό άξονα της βιομηχανικής και αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας μας...» (ως άνω, σελ, 29).
Κατά την ως άνω μελέτη, «… ο (σημερινός) σχεδιασμός της διαχείρισης ξεκίνησε σε Νομαρχιακό επίπεδο. Τούτο ήταν λογικό πριν από μερικές δεκαετίες, όταν δεν είχαν ακόμα διαφανεί οι σημερινές απαιτήσεις διάθεσης και ούτε καν υπήρχε σκέψη για επεξεργασία των απορριμμάτων. Οι όροι, όμως, για την επεξεργασία και τη διάθεση άλλαξαν ριζικά με τις Κοινοτικές Οδηγίες, αλλά η χώρα μας πορεύτηκε με το διοικητικό αυτό σχήμα και διαμόρφωσε τα Νομαρχιακά σχέδια διαχείρισης…» (ως άνω, σελ. 30).
Και η μελέτη του Πανεπιστημίου Κρήτης καταλήγει: «το γενικό συμπέρασμα είναι ότι ο υφιστάμενος εθνικός σχεδιασμός σε ό,τι αφορά τη μεταφορά, επεξεργασία και διάθεση των οικιακού τύπου απορριμμάτων χρήζει επικαιροποίησης. Όσον παρατείνεται η εφαρμογή του, τόσο δαπανηρότερη θα είναι η αναπόφευκτη εκ βάθρων αναπροσαρμογή του.» (ως άνω, σελ. 30).
Παράρτημα Δ
Γιατί ο γείτονας (στην αυλή του οποίου επιδιώκουν να ρίξουν οι άλλοι τα σκουπίδια τους) είναι η Β. Αττική;
1. Πληθυσμιακά στοιχεία Β. Αττικής (σελ. 4-5 της ΜΕΠ, απογραφή 2001)
Δήμοι
Αυλώνας 5.184
Μαραθώνας 8.882
Ν. Μάκρης 14.809
Σύνολο 28.875
Κοινότητες
Αφιδνών 2.543
Βαρνάβα 1.722
Γραμματικού 1.486
Καλάμου 5.468
Καπανδριτίου 2.937
Μαλακάσας 1.788
Μαρκόπουλο Ωρωπού 3.894
Ν. Παλάτια 3.647
Πολυδένδρι 1.438
Σκάλα Ωρωπού 3.775
Συκάμινος 1.522
Ωρωπού 1.252
Σύνολο 31.472
Γενικό σύνολο 60.347
2. Αναμενόμενη παραγωγή Στερεών Αποβλήτων Β. Αττικής
Η προβλεπόμενη ανά κάτοικο παραγωγή Σ.Α για περιοχές αστικής ανάπτυξης (όπως η Β. Αττική) είναι 352 kg/άτομο ετησίως. Δηλαδή 60.347 άτομα x 0,352 t = 21.242 t/ έτος.
3. Η ΜΕΠ προβλέπει για το ΧΥΤΑ Γραμματικού σύνολο 200.000 t /έτος. Συνεπώς η τοπική παραγωγή Β. Αττικής είναι μόλις το 10,62% της συνολικής προβλεπόμενης προς ενταφιασμό (κατά την ΜΕΠ κατά τα πρώτα στάδια ανεπεξέργαστα ) ποσότητας Στερεών Αποβλήτων. ΤΑ υπόλοιπα προέρχονται από «γείτονες» (Δήμοι Αθήνας).
Συνεπώς το ερώτημα «όχι τα σκουπίδια μας στην αυλή του γείτονα» πρέπει να απευθύνεται στους Δήμους του Λεκανοπεδίου (βλέπε ΕΣΔΚΝΑ) και όχι στη Β.Αττική και πιο συγκεκριμένα στις Κοινότητες Γραμματικού και Βαρνάβα.
Πηγή: oxistoxyta.gr
1. Θα οδηγήσει στη βέβαιη οικολογική καταστροφή όχι μόνο του Γραμματικού, αλλά και ολόκληρης της Βόρειας Αττικής.
2. Αποτελεί μία ατελέσφορη λύση, που μετά από μόλις 4-5 χρόνια θα αντίκειται προς τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
3. Εν τω μεταξύ, θα αποστερήσει την εθνική οικονομία από μία πλουτοπαραγωγική πηγή.
4. Μετά το 2010 η όλη λύση διαχείρισης Απορριμμάτων θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί εκ βάθρων με βάση νέα δεδομένα.
5. Ο ΧΥΤΑ Γραμματικού θα είναι μία «οικολογική βόμβα» για όλη την ευρύτερη Β. Αττική – ακόμα και για ολόκληρο το Βόρειο Λεκανοπέδιο (βλ. Παράρτημα Α’).
6. Η τοπογραφία της ευρύτερης περιοχής σε συνδυασμό με τις εντελώς ανεπαρκείς οδούς πρόσβασης του Βορείου άξονα (Εθνική Οδός (ΕΟ) – Πολυδένδρι – Καπανδρίτι – Βαρνάβας – Γραμματικό) και της ιδιαιτέρου πολιτιστικού – τουριστικού χαρακτήρα του Νοτίου άξονα, δηλ. τη Μαραθώνια διαδρομή (Ραφήνα – Μάτι – Ν. Μάκρη – Μαραθώνας) δημιουργούν πλήθος περιβαλλοντικών, οικονομικών, αναπτυξιακών κ.λπ. προβλημάτων, που θα καταδικάσουν το μέλλον της Β. Αττικής (βλ. αναλυτικά Παράρτημα Β’).
7. Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΕ, η επένδυση στη δημιουργία ΧΥΤΑ Γραμματικού δεν είναι βιώσιμη. Αντιθέτως, οι χώροι ταφής είναι οικονομικά κοστοβόροι, δεσμεύουν πολύτιμες εκτάσεις γης, δημιουργούν περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά προβλήματα, υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και προκαλούν κινδύνους υγείας όχι μόνο τοπικά, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ σαν λύση είναι ατελέσφορη, επιζήμια από οικονομοτεχνικής πλευράς και με σύντομο χρονικό ορίζοντα υποχρεωτικής λήξης.
8. Η τεχνολογική κατεύθυνση στην οποία στηρίχθηκε ο «εθνικός σχεδιασμός» διαχείρισης απορριμμάτων (δημιουργία 120 ΧΥΤΑ σε όλη την Ελλάδα, ένας των οποίων είναι ο ΧΥΤΑ Γραμματικού) είναι ξεπερασμένη και δημιουργεί περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά προβλήματα. Από οικονομοτεχνικής άποψης, είναι επιζήμια λύση για την Εθνική Οικονομία. Μέχρι το 2010 είμαστε υποχρεωμένοι από την ΕΕ να προβούμε σε άλλες επενδύσεις με νέες τεχνολογίες σε βάση των σημερινών δεδομένων, αλλιώς θα υποχρεωθούμε να καταβάλουμε υψηλή πρόστιμα. Για το λόγο αυτό, απαιτείται επικαιροποίηση του εθνικού σχεδιασμού με βάση τα σημερινά δεδομένα. Το πρόβλημα αναλύεται γενικότερα σε πρόσφατη (2004) μελέτη του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ (καθηγ. κ. Οικονομόπουλος), την οποία είχε αναθέσει ο ΕΣΔΚΝΑ, και στην οποία αναδεικνύεται ως βέλτιστη λύση η ΕΚΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, και κατ’αντιπαραβολή η ακαταλληλότητα της λύσης ΧΥΤΑ στο ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ (βλ. Παράρτημα Γ’).
9. Τα διλήμματα που έχουν επικοινωνιακά προωθηθεί, «και αν όχι στο Γραμματικό, τότε πού;», καθώς και «τα σκουπίδια μας, όχι στην αυλή του γείτονα», είναι ψευδή:
• Η μελέτη Οικονομόπουλου υποδεικνύει ως βέλτιστη λύση την ΕΚΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ.
• Η Βόρεια Αττική είναι στην πραγματικότητα ο «γείτονας» στην αυλή του οποίου ο μεγάλος και ισχυρός γείτονας (δήμοι του Λεκανοπεδίου) θέλει να ρίξει τα σκουπίδια του. Η παραγωγή σκουπιδιών σε ολόκληρη τη Βόρεια Αττική είναι μόλις 60 τόννοι την ημέρα, έναντι των 900 τουλάχιστον που θέλουν να στείλουν στο ΧΥΤΑ Γραμματικού οι «γείτονες» (εν προκειμένω η ΕΣΔΚΝΑ για δικούς της, κάθε άλλο παρά ανιδιοτελείς λόγους - βλ. Παράρτημα Δ’).
10. Υπάρχει και μία πληθώρα άλλων σημαντικών λόγων για τους οποίους είναι ακατάλληλη η θέση ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ Γραμματικού για την τοποθέτηση του ΧΥΤΑ, που δεν αναφέρονται εδώ παρά περιληπτικά. Κάποιοι από αυτούς είναι: γειτνίαση με αρχαιολογικούς χώρους, γειτνίαση με εγκαταστάσεις εθνικής ασφαλείας, ύπαρξη πολλαπλών γεωτρήσεων, παραλία ΣΕΣΙ κ.λπ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α’
Ο ΧΥΤΑ θα είναι μία «οικολογική βόμβα»
1. Ο χώρος του ΧΥΤΑ βρίσκεται επάνω στο ενεργό ρήγμα του Ωρωπού. Η εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΕΠ) θεωρεί ότι βρίσκεται σε απόσταση μόλις 400 μ. από το ρήγμα που το 1938 προκάλεσε σεισμό έντασης 6 Ρίχτερ. Εμείς ισχυριζόμαστε ότι πρακτικά βρίσκεται επάνω στο ρήγμα. Καμμία μέθοδος στεγανοποίησης δεν μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς έναν σεισμό με επίκεντρο το ρήγμα αυτό (βλ. μελέτη ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ για τη γειτονική περιοχή «ΜΗΛΙΕΣ»).
2. Ο ΧΥΤΑ χωροθετείται επάνω σε ρέμα που καταλήγει στις παραλίες ΣΕΣΙ και ΒΑΡΝΑΒΑ. Οι εκπλύσεις επιφανειακών αποθέσεων λόγω των έντονων βροχών και χιονοπτώσεων της περιοχής σε συνδυασμό με τις διαρροές υπογείων στραγγιδίων, θα οδηγούνται μέσω του ρέματος στον Ευβοϊκό και θα μολύνουν τη θάλασσα προς Νότο μέχρι τη Λούτσα, και προς Βορρά μέχρι Αυλίδα και όχι μόνο, λόγω των έντονων ρευμάτων του Ευβοϊκού.
3. Η εμπειρία από τη δημιουργία πλήθους υδατοδεξαμενών στα νησιά του Αιγαίου έχει αποδείξει ότι δυστυχώς ο μεγαλύτερος αριθμός τους δε λειτουργεί λόγω κατασκευαστικών προβλημάτων, κυρίως αστοχίες στη στεγάνωση. Στην περίπτωσή μας, αυτό προκαλεί πλήθος αμφιβολιών για την αποφυγή διαρροών στραγγιδίων, έστω και χωρίς το βέβαιο κίνδυνο σεισμικών επιπτώσεων.
4. Για την εκπόνηση της ΜΕΠ δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες γεωτρήσεις στη συγκεκριμένη περιοχή, ώστε να έχει εξασφαλισθεί στην πράξη η διερεύνηση των υπογείων υδροφόρων οριζόντων. Η ΜΕΠ αναφέρεται σε γενικές μακροσκοπικές προβλέψεις του ΙΓΜΕ. Η εμπειρία, όμως, από τις καταστροφικές επιπτώσεις του ρήγματος της Πάρνηθας, που οφείλονται στο ότι οι μέχρι της ενεργοποίησής του μελέτες βασίζονταν σε συντελεστές ασφαλείας που ήταν επίσης αποτέλεσμα των μακροσκοπικών προβλέψεων του ΙΓΜΕ, έχει δείξει ότι, για έργα με αυξημένες απαιτήσεις ασφαλείας όπως το υπ’όψιν, απαιτείται εκτεταμένη και ενδελεχής τοπική έρευνα. Ο κίνδυνος εν προκειμένω είναι η μόλυνση της Λίμνης Μαραθώνα. Και τούτο διότι η σημαντική υψομετρική διαφορά της θέσης του ΧΥΤΑ ως προς τη Λίμνη Μαραθώνα, σε συνδυασμό με την άμεση γειτνίαση με αυτή, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος μόλυνσης των υδάτων της Λίμνης από τις διαρροές των στραγγιδίων του ΧΥΤΑ προς τον υπόγειο ορίζοντα της περιοχής.
5. Οι επικρατούντες στην περιοχή άνεμοι (πάνω από 220 ημέρες το χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΜΕΠ) είναι ΒΔ, Β και ΒΑ. Συνεπώς, λόγω του υψηλού υψομέτρου της θέσης του ΧΥΤΑ (400 μ. υψόμετρο), οι άνεμοι αυτοί θα διασπείρουν σε μεγάλη έκταση τους αιωρούμενους ρύπους, οσμές, διοξίνες κ.λπ. της περιοχής του ΧΥΤΑ σε ένα ευρύ τόξο γειτονικών Δήμων και Κοινοτήτων (Γραμματικό, Μαραθώνα, Ν. Μάκρη, Διόνυσο, Άγ. Στέφανο κ.λπ.), τον δε υπόλοιπο χρόνο οι Α, Ν, ΝΔ και ΝΑ άνεμοι θα επιβαρύνουν τις υπόλοιπες περιοχές (Άγ. Στέφανος, Αφίδνες, Πολυδένδρι, Καπανδρίτι, Βαρνάβα). Η δυσμενής εμπειρία από τις περιοχές γύρω από τον ΧΥΤΑ των Ν. Λιοσσίων είναι επαρκής απόδειξη της παραπάνω επίπτωσης. Επίσης,
6. Τα μελτέμια που φυσούν τους καλοκαιρινούς μήνες δροσίζουν το Βόρειο, τουλάχιστον, τμήμα του Λεκανοπεδίου. Εάν γίνει ο ΧΥΤΑ στο Μαύρο Βουνό, τα μελτέμια θα διασπείρουν τους ρύπος σε όλο το Λεκανοπέδιο.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β’
Προβλήματα λόγω ανεπαρκούς και ακατάλληλης οδικής προσβασιμότητας
1. Η πρόσβαση του προβλεπόμενου ΧΥΤΑ στο Μαύρο Βουνό Γραμματικού γίνεται από δύο οδικούς άξονες, το Βόρειο και Νότιο. Ο υφιστάμενος Βόρειος οδικός άξονας από τον Άγιο Στέφανο μέχρι το Πολυδένδρι, ή από την Εθνική Οδό και στη συνέχεια Πολυδένδρι – Καπανδρίτι – Βαρνάβα – Γραμματικό είναι επαρχιακή οδός ήπιας οδικής κυκλοφορίας. Λόγω του αναγλύφου του εδάφους έχει υπερβολικό αριθμό κλειστών στροφών και αλλαγών ύψους (κατωφέρειες, ανωφέρειες), καθώς και θέσεων περιορισμένου οδικού πλάτους. Η εικόνα αυτή, σε συνδυασμό με τη μειωμένη κατηγορία οδικού καταστρώματος, καθιστούν τον υφιστάμενο Βόρειο οδικό άξονα ακατάλληλο να υποδεχθεί την προβλεπόμενη βαριά κυκλοφορία μεγάλου αριθμού βαρέων μεγάλων οχημάτων (απορριμματοφόρων 10 μ3 και άνω).
Κατά τους υπολογισμούς για την προσκόμιση των προβλεπομένων από τη ΜΕΠ 900 τόννων απορριμμάτων την ημέρα θα απαιτηθούν άνω των 500 απορριμματοφόρων (δυναμικότητας 10 μ3), δηλαδή άνω των 1.000 διελεύσεων ημερησίως, εκ των οποίων ο μεγαλύτερος αριθμός θα εξυπηρετείται από το Βόρειο άξονα (υπολογίζονται 5,5 μ3 ανά τόννο απορριμμάτων, σύμφωνα με μελέτη της ΕΣΔΚΝΑ, Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγ. κ. Οικονομόπουλος, σελ. που επισυνάπτεται στο παρόν).
Η ως άνω διαδρομή διέρχεται εφαπτομενικά του οικιστικού ιστού του Πολυδενδρίου, ενώ διασχίζει σε μεγάλο μήκος τον υπό ταχεία ανάπτυξη Νότιο οικιστικό ιστό του Καπανδριτίου και το Νότιο οικιστικό ιστό του Βαρνάβα, που επίσης έχουν ταχεία οικιστική ανάπτυξη.
Η όχληση που θα δημιουργείται στις περιοχές αυτές (θόρυβος, καυσαέρια, οσμές, ρύποι, συγκοινωνιακός φόρτος, ρύπανση του οδοστρώματος από διαφεύγοντα από τα απορριμματοφόρα σκουπίδια κ.λπ.) θα είναι αδιαμφισβήτητα υπερβολική.
2. Ο Νότιος οδικός άξονας (Παλλήνη – Ραφήνα – Μάτι – Αγ. Μαρίνα – Ν. Μάκρη – Μαραθώνας – Γραμματικό) είναι τμήμα της Μαραθώνιας διαδρομής. Η διέλευση καθημερινά (260 ημέρες το χρόνο, 6 μέρες την εβδομάδα, βλ. ΜΕΠ σελ. ) εκατοντάδων απορριμματοφόρων θα ακυρώσει τον πολιτιστικό χαρακτήρα της Μαραθώνιας διαδρομής.
Εξάλλου, επειδή η οικονομική βιωσιμότητα της περιοχής βασίζεται στην τουριστική ανάπτυξη, τυχόν υλοποίηση του ΧΥΤΑ Γραμματικού θα επιφέρει καίριο πλήγμα σε αυτήν. Η διαμπερής διέλευση των απορριμματοφόρων από τον οικιστικό ιστό, π.χ. Αγ. Μαρίνας, Ν. Μάκρης, Μαραθώνα, Σουλίου κ.λπ. θα οδηγήσει στη βέβαιη καταστροφή των περιοχών αυτών.
3. Οι παραλίες Αγ. Αποστόλων, Βαρνάβα, Σέσι, Αγ. Μαρίνας (θέρετρο Π.Ν.), αλλά και Σχοινιά, Ν. Μάκρης κ.λπ. μέχρι και τη Ραφήνα είναι ο προορισμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού του Βορείου Λεκανοπεδίου κατά τους θερινούς μήνες. Ποιος θα μπορεί να οδηγεί επί ώρες πίσω από εκατοντάδες απορριμματοφόρα για να πλησιάσει αυτές τις παραλίες για μπάνια ή για ένα ταβερνάκι;
Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών έζησαν ένα μικρό δείγμα του προβλήματος κατά τους τελευταίους μήνες κατασκευής των Ολυμπιακών έργων στο Σχοινιά και τη Μαραθώνια διαδρομή, με μόλις 10-40 διελεύσεις βαρέων οχημάτων καθημερινά, γεγονός που καθιστούσε προβληματική την πρόσβαση στους προορισμούς αναψυχής.
4. Για την αποφυγή των παραπάνω επιπτώσεων θα χρειαζόταν χάραξη νέων οδικών αξόνων προσέγγισης, η δημιουργία των οποίων, λόγω του βραχώδους, ορεινού εδάφους και της υπάρχουσας τοπογραφίας οικιστικής ανάπτυξης της Β. Αττικής, είναι πρακτικά ακατόρθωτη λόγω υπερβολικά υψηλούς κόστους κατασκευής. Για τους ίδιους λόγους θα είχε υπερβολικό κόστος ακόμα και η συγκοινωνιακή αναβάθμιση των υφισταμένων οδικών αξόνων (διαπλατύνσεις, ευθυγραμμίσεις, αποφυγή απότομων κλίσεων, νέα οδοστρώματα κ.λπ.), ενώ θα ήταν οικολογικά ανεπίτρεπτη σε μεγάλο μήκος της διαδρομής (π.χ. ρεματιά διαδρομής Καπανδρίτι – Βαρνάβα).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ’
Η δημιουργία ΧΥΤΑ στο ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ Γραμματικού σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οδηγεί σε μία επένδυση που, ενώ δεν είναι βιώσιμη, είναι επιζήμια για περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και αναπτυξιακούς λόγους, καθώς και για λόγους Εθνικής Οικονομίας.
1. Η ΕΕ από το 2007 παύει να χρηματοδοτεί τη δημιουργία ΧΥΤΑ επειδή οι χώροι ταφής είναι δαπανηροί, δεσμεύουν πολύτιμες εκτάσεις γης, δημιουργούν περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα, και είναι ατελέσφοροι σαν λύση και οικονομικά επιζήμιοι.
2. Οι Οδηγίες της ΕΕ προβλέπουν τα παρακάτω υποχρεωτικά στάδια:
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση χαρτιού, γυαλιού, πλαστικού και μετάλλων από το 2005.
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση του 50-60% των συσκευασιών μέχρι το 2005, και του 65-80% τα επόμενα χρόνια.
• Είναι υποχρεωτική η ανάκτηση των βιοαποδομίσημων (οργανικά υπολείμματα, υπόλοιπα τροφίμων, χορταρικών, φρούτων κ.λπ.) σε ποσοστό 80% μέχρι το 2010.
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση και εναλλακτική διαχείριση ειδικών απορριμμάτων (λάστιχα, παλαιά οχήματα, καταλύτες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές κ.ά.) μέσα στην επόμενη διετία.
• Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση και εναλλακτική διαχείριση μπαζών (υλικά κατεδαφίσεων, υλικά εκσκαφών, σιδερόβεργες, διάφορα μπάζα ανεγειρομένων οικοδομών κ.λπ.), υλικών αποξηλώσεων οδοστρωμάτων κ.λπ. μέσα στην ερχόμενη διετία, και πάντως όχι αργότερα του 2010.
3. Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι μέσα στην επόμενη διετία είμαστε υποχρεωμένοι σαν κράτος-μέλος της ΕΕ να ανακυκλώνουμε το μεγαλύτερο ποσοστό των απορριμμάτων (πάνω από το 50-60%), και το αργότερο μέχρι το 2010 οφείλουμε να έχουμε ανακυκλώσει – αξιοποιήσει το 80-90% του συνολικού έργου των σημερινών απορριμμάτων.
Σε διαφορετική περίπτωση θα υφιστάμεθα υψηλά πρόστιμα!
Από αυτό και μόνο, όμως, συνάγεται ότι η τεχνολογική κατεύθυνση (δημιουργία ΧΥΤΑ σαν λύση) στην οποία στηρίχθηκε ο κατ’επίφαση «εθνικός σχεδιασμός» (ενώ στην ουσία είναι με νέο όνομα ο παλαιός Νομαρχιακός – Περιφερειακός σχεδιασμός), με βάση των οποίων δημιουργούνται σε όλη την Ελλάδα 120 ΧΥΤΑ, ένας των οποίων είναι και ο ΧΥΤΑ Γραμματικού, βασίζεται σε στοιχεία παλαιοτέρων εποχών, και είναι ήδη μία ξεπερασμένη σύλληψη (concept), επιζήμια για την Εθνική Οικονομία.
4. Η σημερινή κατεύθυνση της τεχνολογίας διαχείρισης Απορριμμάτων είναι:
• Διαλογή στην πηγή (ή, έστω, σε εργοστάσιο)
• Ανακύκλωση – Ανάκτηση – Αξιοποίηση
• Παραγωγή ενέργειας
Σύμφωνα με αυτή την κατεύθυνση απαιτείται μία «επικαιροποίηση» του εθνικού σχεδιασμού με τη δημιουργία μονάδων κλίμακος.
Με βάση πρόσφατη (2004) μελέτη του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ (καθηγητής κ. Οικονομόπουλος), την οποία σημειωτέον του ανέθεσε η ΕΣΔΚΝΑ και παρουσίασε τη 10-12-04 σε ημερίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, «…πολύ προτιμότερος είναι ο ενιαίος εθνικός σχεδιασμός του συστήματος διαχείρισης, για τη μεγάλη ευελιξία που παρέχει στην αναζήτηση πρόσθετων λύσεων και τα σημαντικά κοινωνικά, οικονομικά, τεχνικά και αναπτυξιακά πλεονεκτήματα που προκύπτουν» (εκδήλωση ΤΕΕ 10 Δεκεμβρίου 2004, σελ. 30).
Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία μεγάλων – κεντρικών ΟΕΔΑ (Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Απορριμμάτων) ΕΚΤΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, καθόσον «… Οι οριακές αποστάσεις στις οποίες το αυξημένο κόστος μεταφοράς αντισταθμίζεται από τη μεγαλύτερη οικονομία κλίμακος της κεντρικής ΟΕΔΑ αποδεικνύονται πολύ μεγαλύτερες από ό,τι γενικά πιστεύεται…» (εκδήλωση ΤΕΕ 10 Δεκεμβρίου 2004, σελ. 27).
Οι λύσεις που προτείνει το Πανεπιστήμιο Κρήτης οδηγούν στο συμπέρασμα ότι «… Ο βέλτιστος εθνικός σχεδιασμός οδηγεί κατά συνέπεια στην ίδρυση ενός υγιούς βιομηχανικού κλάδου, με μέγεθος οικονομικής δραστηριότητας που τον κατατάσσει ανάμεσα στους μεγαλύτερους, όχι πολύ πίσω από τους κλάδους παραγωγής ηλεκτρισμού, διύλισης πετρελαίου και παραγωγής τσιμέντου. Η ταχεία ανάπτυξη του κλάδου αυτού στα επόμενα χρόνια τον καθιστά βασικό άξονα της βιομηχανικής και αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας μας...» (ως άνω, σελ, 29).
Κατά την ως άνω μελέτη, «… ο (σημερινός) σχεδιασμός της διαχείρισης ξεκίνησε σε Νομαρχιακό επίπεδο. Τούτο ήταν λογικό πριν από μερικές δεκαετίες, όταν δεν είχαν ακόμα διαφανεί οι σημερινές απαιτήσεις διάθεσης και ούτε καν υπήρχε σκέψη για επεξεργασία των απορριμμάτων. Οι όροι, όμως, για την επεξεργασία και τη διάθεση άλλαξαν ριζικά με τις Κοινοτικές Οδηγίες, αλλά η χώρα μας πορεύτηκε με το διοικητικό αυτό σχήμα και διαμόρφωσε τα Νομαρχιακά σχέδια διαχείρισης…» (ως άνω, σελ. 30).
Και η μελέτη του Πανεπιστημίου Κρήτης καταλήγει: «το γενικό συμπέρασμα είναι ότι ο υφιστάμενος εθνικός σχεδιασμός σε ό,τι αφορά τη μεταφορά, επεξεργασία και διάθεση των οικιακού τύπου απορριμμάτων χρήζει επικαιροποίησης. Όσον παρατείνεται η εφαρμογή του, τόσο δαπανηρότερη θα είναι η αναπόφευκτη εκ βάθρων αναπροσαρμογή του.» (ως άνω, σελ. 30).
Παράρτημα Δ
Γιατί ο γείτονας (στην αυλή του οποίου επιδιώκουν να ρίξουν οι άλλοι τα σκουπίδια τους) είναι η Β. Αττική;
1. Πληθυσμιακά στοιχεία Β. Αττικής (σελ. 4-5 της ΜΕΠ, απογραφή 2001)
Δήμοι
Αυλώνας 5.184
Μαραθώνας 8.882
Ν. Μάκρης 14.809
Σύνολο 28.875
Κοινότητες
Αφιδνών 2.543
Βαρνάβα 1.722
Γραμματικού 1.486
Καλάμου 5.468
Καπανδριτίου 2.937
Μαλακάσας 1.788
Μαρκόπουλο Ωρωπού 3.894
Ν. Παλάτια 3.647
Πολυδένδρι 1.438
Σκάλα Ωρωπού 3.775
Συκάμινος 1.522
Ωρωπού 1.252
Σύνολο 31.472
Γενικό σύνολο 60.347
2. Αναμενόμενη παραγωγή Στερεών Αποβλήτων Β. Αττικής
Η προβλεπόμενη ανά κάτοικο παραγωγή Σ.Α για περιοχές αστικής ανάπτυξης (όπως η Β. Αττική) είναι 352 kg/άτομο ετησίως. Δηλαδή 60.347 άτομα x 0,352 t = 21.242 t/ έτος.
3. Η ΜΕΠ προβλέπει για το ΧΥΤΑ Γραμματικού σύνολο 200.000 t /έτος. Συνεπώς η τοπική παραγωγή Β. Αττικής είναι μόλις το 10,62% της συνολικής προβλεπόμενης προς ενταφιασμό (κατά την ΜΕΠ κατά τα πρώτα στάδια ανεπεξέργαστα ) ποσότητας Στερεών Αποβλήτων. ΤΑ υπόλοιπα προέρχονται από «γείτονες» (Δήμοι Αθήνας).
Συνεπώς το ερώτημα «όχι τα σκουπίδια μας στην αυλή του γείτονα» πρέπει να απευθύνεται στους Δήμους του Λεκανοπεδίου (βλέπε ΕΣΔΚΝΑ) και όχι στη Β.Αττική και πιο συγκεκριμένα στις Κοινότητες Γραμματικού και Βαρνάβα.
Πηγή: oxistoxyta.gr